Çin və Cənubi Koreyadan olan astronomlardan ibarət ortaq bir qrup ulduz kütləsi nisbətinin olduqca aşağı olduğunu göstərən, əvvəllər naməlum olan ikili sistem kəşf edib.

Finss.az xəbər verir ki, yeni kəşf edilən ikili sistem TYC 3801-1529-1 olaraq təyin edilib. Bu, qeyd edilən ən aşağı kütlə nisbətinə malik kontakt binardır.

Kontakt sistemləri ulduzların bir-birinə çox yaxın olduğu sistemlərdir. Üstəlik, aralarındakı məsafə o qədər kiçikdir ki, bir ümumi qaz qabığını paylaşırlar. Bir qayda olaraq, belə ulduzlar kütlələrindən asılı olmayan təsirli temperatur və parlaqlıqların oxşar xüsusiyyətlərinə malikdirlər. Son tədqiqatlar göstərdi ki, belə ikili ulduzların minimum kütlə nisbəti təxminən 0,038-0,041 olmalıdır. Lakin TYC 3801-1529-1 sistemi bu baxımdan tədqiqatçıları bir qədər təəccübləndirib.

Bu sistemdəki əsas ulduzun kütləsi təqribən 2,096 günəş kütləsi, onun yoldaşının isə cəmi 0,075 günəş kütləsi olduğu aşkar edilmişdir. Bu, indiyədək minimal hesab edilən həddən aşağı olan 0,0356 kütlə nisbətini verir. Təkcə bu, onu hər hansı digər məlum ikiqat kontakt sistemindən fərqləndirir. Ulduzların radiusları müvafiq olaraq 1,93 və 0,43 günəş radiusudur. Astronomlar TYC 3801-1529-1-i təqribən 35,7 faiz təmas nisbəti ilə A sinfi W UMa kontakt ikili ulduz kimi təsnif etdilər.

Kəşf müəllifləri deyirlər ki, TYC 3801-1529-1-in olduqca aşağı kütlə nisbəti üstünlük təşkil edən nəzəriyyələri çətinləşdirir. Ulduzların özlərinə gəlincə, yaxın məsafələrinə görə alimlər onların sürətli birləşməsini proqnozlaşdırırlar.

Tədqiqat həmçinin hesablayıb ki, Yerdən TYC 3801-1529-1-ə qədər olan məsafə təxminən 2035 işıq ilidir. Bu o deməkdir ki, o, bizdən ilkin olaraq düşünüldüyündən təxminən iki dəfə uzaqda yerləşir.

Kaira Agayeva 

Finss.az