Elm

04 Noyabr

Saharanın yaşıllaşdırılması Qərbi Avropanın iqlimini pisləşdirə bilər

Beynəlxalq alimlər qrupu xəbərdarlıq edib ki, Sahara səhrası yaşıllaşarsa, Qərbi Avropada çox soyuq qışlar və çox isti yaylarla nəticələnəcək. Finss.az xəbər verir ki, Sahara həmişə qumla örtülmürdü. Son bir neçə milyon il ərzində o, bir neçə dəfə yaşıllaşdı və daha sonra iqlim dəyişkənliyi, xüsusən də atmosfer CO2 səviyyələrindəki dəyişikliklər səbəbindən yenidən səhraya çevrildi.

Bütün bunlar uzun müddətdir ki, elmə məlumdur. Niyə səhra yenidən alimlərin diqqət mərkəzinə çevrilib? Məsələ burasındadır ki, yaşıl enerji həvəskarları Saharanı bərpa olunan enerji istehsal etmək və onu Avropa və Yaxın Şərq bazarlarında satmaq üçün irimiqyaslı layihələrə başlamaq üçün ideal yer hesab edirlər. Hesablamalar göstərir ki, bütün səhra günəş və külək elektrik stansiyaları ilə tikilsəydi, bu gün insan istehlakından 4 dəfə çox enerji əldə etmək mümkün olardı.

Lakin bu kifayət deyil. Layihənin əlavə təsiri yağıntıların kəskin artması olacaq. Axı, yel dəyirmanları havanın qarışmasını artırır və günəş panelləri yerin səthini birbaşa günəş işığından qoruyur və sərinləyir. Bir yaxşı şey kimi görünür. Və biz Sahara mümkün qədər tez “yaşıl enerji” atmalıyıq. Lakin “Climate of the Past” jurnalında dərc olunan araşdırmanın müəllifləri bunun əksini iddia edirlər. Riyazi modellərdən istifadə edərək ümumi bir nəticəyə gəldilər: 11-5 min il əvvəl Sahara yaşıl kollar və digər bitkilərlə örtüldüyü zaman Qərbi Avropanın iqlimi kəskin kontinental iqlimə, qışı çox soyuq və yayı çox isti keçirdi. Bu nəticə bərpa olunan enerji mənbələrinin geniş yayılması tərəfdarlarının öz meqalayihələrinin nəticələri haqqında düşünmələrinə səbəb ola bilər.

Kaira Agayeva 

Finss.az