UNESCO və UNECE-nin yeni hesabatı çayların, göllərin və sulu layların idarə edilməsində beynəlxalq əməkdaşlığın olmaması ilə bağlı həyəcan təbili çalır və ölkələri təcili əməkdaşlığa çağırır. Qeyd olunur ki, bu sahədə geriləmə iqlim dəyişikliyi kontekstində quraqlıq və daşqınların güclənən təsirlərini aradan qaldırmaq üçün lazım olan birgə strategiyaların təxirə salınması təhlükəsi yaradır. 

Finss.az xəbər verir ki, təşkilatın rəhbəri Odri Azulayın bununla bağlı mesajında deyilir: “Yalnız yuxarı və aşağı su mənbələrində yerləşən qonşular ilə əməkdaşlıq ölkələrə öz ortaq sularını effektiv şəkildə idarə etmək, habelə iqlim və biomüxtəlifliyin pozulması ilə daha da güclənən daşqın və quraqlığın təsirlərini azaltmaq imkanı verir. 2017-ci ildən bəri müqavilələrin sayının artmasına, UNESCO-nun davamlı dəstəyi ilə irəliləyiş əldə olunmasına rəğmən, üzv ölkələri artan su qıtlığının cəmiyyətlərə əhəmiyyətli dərəcədə mənfi təsir göstərən bu əsas resursları davamlı şəkildə idarə etmək üçün səylərini artırmağa çağırıram”. 

Hesabatda qeyd olunub ki, hazırda 153 ölkə digər ölkələrə axan transsərhəd sulardan istifadə edir. Bununla belə, həmin ölkələrin yalnız 28 faizi bu həyati resursların böyük hissəsini birgə idarə etmək üçün effektiv razılaşmalara malikdir. Hesabatda, həmçinin xəbərdarlıq edilir ki, əgər cari tendensiyalar davam edərsə, bu ölkələrin ancaq üçdəbiri 2030-cu ilə qədər effektiv birgə idarəetmə mexanizmlərinə malik olacaq.

Həmçinin vurğulanır ki, çay və göl hövzələri üzrə müqayisədə sulu laylarda nisbətən daha zəif əməkdaşlıq var. Transsərhəd çay və gölləri paylaşan ölkələrin 41 faizə qədəri bu suların əksəriyyətini əhatə edən idarəetmə üzrə əməliyyat sazişləri bağlayıb, transsərhəd sulu layları paylaşan ölkələrdə isə bu göstərici cəmi 25 faizdir.

Kaira Agayeva 

Finss.az