DÜNYA

02 Oktyabr

Çin alimləri Everestin böyüməsini qeydə alıblar

Finss.az xəbər verir ki, Everest dağının hündürlüyü durmadan artır. Bu qənaətə Pekindəki Çin Geoloji Universitetinin alimləri gəlib. Onlar planetin ən hündür dağının yerləşdiyi Himalay dağ sistemində baş verən proseslərin kompüter modelini yaradıblar. “Nature Geoscience” jurnalında dərc olunan araşdırma göstərir ki, artıma səbəb dağ çaylarının yataqlarının dəyişməsidir. Bunun sayəsində son 89 min il ərzində dağ 15-50 m böyüyüb.

Alimlər müəyyən ediblər ki, təxminən 90 min il əvvəl Nepalın Himalay dağlarını keçən ən böyük çayı olan Arun çayının yatağında əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verib. Nəticədə çay Qanqın ən böyük qollarından biri olan Kosi çayının geniş çay sisteminə daxil oldu. Bu proses yuxarıda qalan kanalların drenajına və eroziyaya səbəb olur, çünki birləşmiş axınlar daha çox su daşıyır və daha çox qaya və çöküntüləri hərəkət etdirir. Bu, öz növbəsində, dağlar da daxil olmaqla, qonşu torpaqların səthini qaldırır.

Alimlərin fikrincə, Everest ildə 0,16-0,53 mm "böyüür". İndi onun hündürlüyü 8849 m-dir. Oxşar proseslər qonşu Lhotse və Makalu zirvələrinə təsir göstərir. Tədqiqatçıların qeyd etdiyi kimi, böyümə prosesi sonsuz olmayacaq. Tədqiqatın müəlliflərindən biri, professor Jinggen Dai qeyd edir ki, "çay sistemi yeni tarazlıq vəziyyətinə çatana qədər bu, davam edəcək".

Kaira Agayeva 

Finss.az