İsrailin kredit reytinqi Fitch tərəfindən endirildi: Yaxın Şərqdəki gərginliklərin iqtisadi təsiri

Dünya iqtisadiyyatında baş verən hadisələr və maliyyə göstəricilərindəki dəyişikliklər çox vaxt siyasi və hərbi gərginliklərlə sıx bağlıdır. Bu baxımdan, İsrailin mövcud vəziyyəti diqqət mərkəzindədir. Finss.az Fitch reytinq agentliyinin son qərarı, əsasında xəbər verir ki, ölkənin uzunmüddətli xarici valyuta defolt reytinqinin A+ səviyyəsindən A səviyyəsinə endirilməsi, qlobal bazarlarda ciddi narahatlıq doğurub. Bu qərarın əsas səbəbləri, Yaxın Şərqdəki hərbi toqquşmalar və davam edən siyasi gərginlikdir.

Reytinqin aşağı salınması və onun ssaslandırılması

Fitch reytinq agentliyi tərəfindən verilən məlumatlara görə, İsrailin kredit reytinqinin aşağı salınması, Qəzza sektorunda baş verən hərbi əməliyyatlarla və İsrail-İran münasibətlərindəki gərginliklə birbaşa əlaqədardır. Hərbi münaqişələrin davam etməsi ölkə iqtisadiyyatına ağır zərbə vurub, bu da Fitch-in reytinqində öz əksini tapıb.

Büdcə kəsiri və xarici borcun artması

Agentliyin hesabatına görə, 2024-cü ilin sonuna qədər İsrailin büdcə kəsiri ÜDM-in 7,8%-ni təşkil edəcək, bu da əvvəlki il üçün müəyyən edilmiş 4,1%-lik göstəricidən xeyli yüksəkdir. Bu artım, əsasən hərbi xərclərin artması və iqtisadi fəaliyyətin azalması ilə bağlıdır. Bundan əlavə, xarici borcun ÜDM-ə nisbətinin 2024-cü ilin sonuna qədər 70%-ə çatacağı və 2025-ci ildə isə bu göstəricinin 75%-i keçəcəyi proqnozlaşdırılır. Bu, pandemiya dövründə qeydə alınmış 71%-lik rekord göstəricidən də yüksəkdir.

Maliyyə bazarlarına təsiri və proqnozlar

İsrailin kredit reytinqinin aşağı salınması, ölkənin maliyyə bazarlarında etimadın azalmasına səbəb ola bilər. İnvestorlar, bu qərarı yüksək risk göstəricisi kimi dəyərləndirə bilərlər ki, bu da İsrail üçün maliyyə resurslarının əldə edilməsini çətinləşdirə və borclanma xərclərini artıra bilər.

Fitch-in proqnozlarına görə, Qəzza müharibəsinin davam etməsi, əlavə hərbi xərclərlə yanaşı, infrastrukturun dağıdılması və iqtisadi fəaliyyətin azalması ilə nəticələnəcək. Bu isə ölkənin kredit qabiliyyətini daha da zəiflədə bilər.

Nəticə

İsrailin kredit reytinqinin Fitch tərəfindən aşağı salınması, Yaxın Şərqdəki gərginliklərin və hərbi münaqişələrin ölkə iqtisadiyyatına göstərdiyi mənfi təsirin bariz göstəricisidir. Hərbi xərclərin artması, infrastrukturun dağıdılması və iqtisadi aktivliyin azalması, ölkənin maliyyə göstəricilərinə ciddi zərbə vurur. Nəticədə, İsrailin maliyyə bazarlarında etimadın azalması və kredit şərtlərinin pisləşməsi gözlənilir. Bu isə növbəti illərdə ölkənin iqtisadi inkişafı üçün ciddi çətinliklər yarada bilər.