Bu yaxınlarda ABŞ Yunanıstan və Türkiyəyə təyyarə satışı ilə bağlı qərar qəbul edib. Qərar nəticəsində Türkiyə F-16 Blok 70 alacaq, Yunanıstana isə 40 F-35-in satışı təsdiqlənib.
Fins.az Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, Türkiyənin almaq istədiyi, lakin ABŞ-ın satmaq istəmədiyi F-35-lərlə bağlı qərar açıqlanmışdı. Qərarla Türkiyənin Ege sahillərində hava üstünlüyü bir qədər azaldı, çünki Yunanıstan xəttində 5-ci nəsil döyüş təyyarələri olduğu halda, F-16-larla bu vəziyyətə qarşı çıxmağa çalışacaqlar.
Burada ən çox diqqət çəkən aktyor “MMU KAAN”dır. Yerli və milli 4.5. Yeni nəsil Türkiyə döyüş təyyarəsi 2027-2028-ci illərdə inventarlaşdırılacaq. Bu Türkiyəyə onu göstərir ki, bu müddət ərzində Yunanıstan F-35-lərinin Egey xəttindəki “təxribatlarına” cavab verəcək gücə sahib olacağıq. F-16 Block 70 əslində çox bacarıqlı qırıcıdır.
ABŞ Türkiyəyə F-35-ləri hansı şərtlərlə satacaq? Bununla bağlı əslində dəqiq cavab yoxdur. Bir çox media qurumları fərqli cavablar verir. Lakin bu yaxınlarda ABŞ dövlət katibinin müavini vəzifəsini icra edən Viktoriya Nuland CNN Türk telekanalında qonaq olub.
Victoria Nuland ilə keçirilən proqramda F-35 məsələsi də gündəm olub. Proqramda F-35 məsələsi gündəmə gələndə Nuland mövzunu başqa istiqamətə götürdü. “Sizin artıq güclü F-16 donanmanız var. Bu donanmanın gücləndirilməsi ABŞ-ın təhlükəsizliyi üçün daha faydalı olacaq”, o cavab verib. Sonra mövzu CAATSA sanksiyalarına gəldi. Nuland sanksiyalarla bağlı “Biz ölkənizə Patriot satmağa hazırlaşarkən Türkiyə birdən-birə istiqamətini dəyişdi. Və gedib Rusiyadan S-400 alıb. Bu səbəbdən satışdan imtina etdik” dedi.
Burada F-35 və F-16 ilə bağlı verilən açıqlamalara nəzər saldıqda anlayırıq ki, Türkiyənin F-16 donanmasına sahib olması hava hücumundan müdafiə və hücum üçün kafi hesab edilir. Məlum olub ki, ABŞ, xüsusən də F-35 satışı ilə bağlı S-400 və CAATSA sanksiyalarını bəhanə edərək bu satışı həyata keçirməyib.
Mövzu ilə bağlı satılan təyyarə və mühərriklər arasında daha bir maraqlı detal var. ABŞ Türkiyəyə F-35-ləri satmır. Bununla belə, yaxın günlərdə ilk uçuşunu etməsi gözlənilən Milli Döyüş Təyyarəsi KAAN-ın ilk seriyasında istifadə ediləcək F-110 mühərrikini satır.
Burada başa düşürük ki, ABŞ MMU KAAN-ın aktiv şəkildə iştirak edəcəyi dövrə qədər F-35-ləri “yəqin ki” satmayacaq. Yunanıstanın yerli reaktivin donanmaya daxil olmasına qədər 5-ci nəsil təyyarələri ilə Egey sahillərinə hakim olacağı aydın olur.
Günel Məlikzadə
Fins.az