Paris razılaşmasının məqsədlərinə çatmaq üçün lazım olan istixana qazları emissiyalarının azaldılması üzrə irəliləyişin hərtərəfli qiymətləndirilməsi kimi 1,5 Selsi üçün yenilənmiş milli hədəflər danışıqların mərkəzindədir.
Fins.az xəbər verir ki, iqlimin maliyyələşdirilməsinin də əsas məsələ olacağı gözlənilir. Bu məsələ inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir. İqlim maliyyəsi yoxsul ölkələrə emissiyaları azaltmaq və ekstremal hava şəraitinin təsirləri ilə mübarizə aparmaq üçün dövlət və özəl mənbələrdən verilən pul kimi müəyyən edilə bilər.
İqlim maliyyəsinin necə ayrılması ilə bağlı problemlər də var: hazırda axın pulun böyük hissəsi külək və ya günəş enerjisi kimi layihələr üçün orta gəlirli ölkələrə gedir. Daha az kasıb ölkələrə gedir və pulun yalnız bir hissəsi ölkələrə iqlim böhranının qaçılmaz təsirlərinə uyğunlaşmağa kömək edir.
COP26-da uyğunlaşma üçün ayrılan iqlim maliyyəsinin məbləğinin iki dəfə artırılması razılaşdırıldı. Kasıb ölkələr hələ də bədbəxtdirlər və COP28-də bu məsələdə əhəmiyyətli irəliləyiş görmək istəyirlər. Bu ölkələrin kreditlərdən daha çox qrant şəklində daha çox maliyyələşdirmə tələb etmələri gözlənilir ki, bu da onları daha çox borca sövq edə bilər.
İqlim maliyyəsində digər mühüm məsələ zəhlətökən itkilər və zərərlərdir. Heç bir uyğunlaşma onlara kömək edə bilməz. Nümunələrə qasırğa və tayfunları, bu yay Pakistanı vuran dağıdıcı daşqınları və ya Afrikanın çox hissəsini təsir edən quraqlıqları göstərmək olar.
İqlim böhranına ən az səbəb olan dünyanın ən yoxsul ölkələri ən çox risk altında olan ölkələr kimi seçilir.
Bu illər ərzində az irəliləyiş əldə edilib, lakin keçən il Şarm Əl-Şeyxdə keçirilən COP27-də ölkələr itkilər və zərərlər üçün yeni fond yaratmağa razılaşdılar. İndi problem fondun doldurulmasıdır. Bunun necə ediləcəyi ilə bağlı konsensus yoxdur və inkişaf etmiş ölkələr yeni pul vəsaitlərinin verilməsində ləng olublar.
Günel Məlikzadə
Fins.az