ANALİTİKA

05 İyul

Çip böhranının köklü həlli 2025-ci ildə baş verəcək

ABŞ, Avropa və Çin arasında texnologiya üstündə baş verən ticarət müharibəsi güclənir. Çin və ABŞ süni intellektdən tutmuş çip istehsalına qədər hər sahədə texnoloji üstünlük uğrunda mübarizə aparır. 

Bu barədə Fins.az "Bloomberg"ə istinadən xəbər verir.

Bazar ertəsi Çinin Ticarət Nazirliyi elan edib ki, qallium və germanium, kimyəvi birləşmələri ilə birlikdə avqustun 1-dən Çinin milli təhlükəsizliyini qorumaq üçün ixrac yoxlamalarına məruz qalacaq. Hər iki metal bəzi çiplərin istehsalı üçün əvəzolunmazdır.

Çin elektrik avtomobil istehsalçıları, müdafiə sənayesi və ekran tətbiqləri üçün hər iki metalın dominant qlobal istehsalçısıdır. Qallium və germanium keçiricilik sürətini və səmərəliliyini artırmaq üçün çoxlu elementləri birləşdirən bir sıra mürəkkəb yarımkeçiricilərin istehsalında rol oynayır.

Dünyanın qallium istehsalının təxminən 94 faizi Çinin payına düşür. 

Hollandiya hökuməti çip nəhəngi ASML-nin çip istehsal edən maşınlarının daha çoxunun  Çinə daşınmasını məhdudlaşdırmaq üçün yeni ixrac nəzarəti yaradıb. Hökumət bəyanatda Çin və ya ASML-ni xüsusi qeyd etməsə də, bu tədbirlər şirkətin üç model maşınlarının Asiya ölkəsinə daşınmasını məhdudlaşdırmaq üçün nəzərdə tutulub. ASML yarımkeçirici təchizat zəncirinin ən vacib hissələrindən biridir. Yeni tənzimləmə ASML-ni bəzi qabaqcıl dərin ultrabənövşəyi litoqrafiya sistemlərinin ixracı üçün lisenziya üçün müraciət etməyə məcbur edəcək. Hollandiyanın rəsmi qəzetində qeyd edilib ki, bu qərar sentyabrın 1-də qüvvəyə minəcək.

Çinin bu addımı Aİ-nin enerji istehsalından kənd təsərrüfatı və nəqliyyata qədər bütün iqtisadiyyatında karbon emissiyalarını aradan qaldırmaq üçün görünməmiş əsaslı təmirə başladığı bir vaxta təsadüf edir. Məqsədi 2050-ci ilə qədər bölgənin iqlimini neytrallaşdırmaq olan Yaşıl Sövdələşmə günəş panellərindən tutmuş elektrik avtomobillərinə qədər hər şeydə istifadə olunan böyük miqdarda kritik materiallara çıxış tələb edəcək.

Dünyadakı çip böhranını həll etmək üçün milyardlarla dollar sərmayə qoyulub. Bütün investisiyaların işə düşməsi üçün 2024-cü ili gözləmək lazımdır. Çip böhranının köklü həlli 2025-ci ildə baş verəcək. Böhranın əsas səbəblərindən biri xüsusilə çip istehsalçıları arasında rəqabət və tamah mühitidir. Bundan əlavə və ən əsası, süni intellekt, 5G texnologiyası, artırılmış reallıq və virtual reallıq tətbiqləri, avtonom və elektrik avtomobillər kimi son illərdə texnologiyanın sürətli inkişafı səbəbindən çiplərə ehtiyac hər zamankindən daha yüksəkdir. 2022-ci ildə təxminən 600 milyard dollara çatan yarımkeçirici çip sənayesinin ölçüsünün 2030-cu ildə 1 trilyon dolları keçəcəyi təxmin edilir.

Zəminə Hüseyn
Fins.az