Beyin təmizlənmə qabiliyyətinin bərpası: yaşla bağlı neyroloji xəstəliklərə yeni yanaşma

Finss.az xəbər verir ki, Rochester Universitetinin alimləri, beynin zərərli tullantıları çıxarma qabiliyyətini bərpa etməyin yaşa bağlı neyroloji xəstəliklərin, məsələn, Alzheimer və Parkinson xəstəliklərinin müalicəsində əhəmiyyətli təsir göstərə biləcəyini aşkar ediblər. Bu yenilikçi tədqiqatın nəticələri nüfuzlu "Nature Aging" jurnalında dərc olunub.

Tədqiqatın əsasını beynin təmizlənməsində mühüm rol oynayan glimaftik sistem təşkil edir. Bu sistem, beynin içərisində toplanan zəhərli zülalları yuyaraq təmizləyən spinoid mayeni istifadə edir. Alimlər, boyun limfa damarlarının funksiyasını bərpa etməklə, bu təmizlənmə prosesini daha effektiv hala gətirə biləcəyini göstəriblər.

Araşdırmada, çirkli spinoid mayenin boyun limfa damarları vasitəsilə necə axdığını öyrənmək məqsədilə qabaqcıl görüntüləmə və partikalara nəzarət metodlarından istifadə olunub. Eyni zamanda, limfa damarlarının pulsuasiyası izlənilib, bu prosesin beynin təmizlənməsinə necə təsir etdiyi araşdırılıb.

Nəticələr, yaşlı siçanlarda çirkli spinoid mayenin çıxarılma sürətinin gənc siçanlarla müqayisədə 63 faiz aşağı olduğunu göstərib. Bu azalmanın səbəbi limfa damarlarının fəaliyyətinin zəifləməsi və onların yığılma tezliyinin azalmasıdır.

Tədqiqatda, həmçinin hamar əzələlərin daralmasını stimullaşdıran prostaglandin F2α dərmanının təsiri də öyrənilib. Bu müalicə, boyun limfa damarlarının funksiyasını gənc siçanların səviyyəsinə qaytararaq beynin təmizlənməsini təmin edən mayelərin axışını artırıb.

Bu nəticələr, limfa sisteminin funksiyasını yaxşılaşdırmağın Alzheimer və Parkinson xəstəliklərinin qarşısının alınması və müalicəsi üçün ümidverici bir yanaşma olduğunu göstərir. Alimlərin aşkar etdiyi bu yeni üsul, yaşa bağlı neyroloji xəstəliklərin müalicəsi sahəsində əhəmiyyətli bir addım ola bilər.