SOSİUM

13 Avqust

Marsda maye su aşkar edildi

NASA-nın alimləri ilk dəfə Marsda maye vəziyyətində su tapıblar. Bu su planetin səthinin altında dərinlikdə yerləşən bir qatda aşkarlanıb.

Finss.az xəbər verir ki, alimlər, NASA-nın Mars Insight Lander zondunun topladığı məlumatları təhlil edərək, Marsın quru qatının dərinliyində maye su ilə dolu bir "baloncuk" olduğunu müəyyən ediblər. Bu analizlərin nəticələri Proceedings of the National Academy of Sciences jurnalında dərc olunub.

Əvvəllər Marsda su tapılıb, amma bu yalnız buz şəklində qütblərdə və atmosferdə qalan buxar kimi olub.

Mars Insight Lander zondunun 2018-ci ildən bəri Marsın səthinə enməsi və 2022-ci ilin sonuna qədər eyni yerdə qalaraq planetin sismik titrəyişlərini qeydə alması qeyd olunur. Bu proses zamanı sismoqraf vasitəsilə Marsın quru qatında baş verən titrəyişlər ölçülüb.

Sismik dalğaların sürətinin ölçülməsi ilə alimlər, bu dalğaların hansı mühitdən keçdiyini müəyyən edə bilirlər. Professor Maykl Manka, Kaliforniya Universitetindən, bu üsulun Yerdə yeraltı su, neft və qaz yataqlarını axtarmaq üçün istifadə edilən metodla eyni olduğunu vurğulayır.

Təhlillər göstərib ki, Marsın səthinin altındakı su 10 ilə 20 kilometr dərinlikdə yerləşir. Professor Manka bu kəşfi, Marsda suyun hara getdiyi sualına qismən cavab verdiyini bildirir. Marsın səthində çay və göllərin izləri mövcud olsa da, son üç milyard ildir ki, səth səhraya çevrilib.

Su buxarlaşaraq atmosferə qarışmış, lakin bir hissəsi səth altında qalmışdır. Professor Manka, Yerdə də suyun əhəmiyyətli bir hissəsinin yeraltında olduğunu qeyd edərək, Marsda da eyni fenomenin baş verə biləcəyini əlavə edir.

Insight zondunun qeydə aldığı sismik dalğalar yalnız onun altında olan sahələrdə su ehtiyatlarını göstərir, amma alimlər belə ehtiyatların Marsın digər bölgələrində də mövcud ola biləcəyini düşünürlər.

Əgər bu ehtiyatlar doğru olarsa, onların hesablamalarına görə, Marsın bütün səthini (Tiki Okeanından kiçik olan bu səth) bir buçuk kilometrdən daha qalın bir su təbəqəsi ilə örtmək mümkün ola bilər.

Insight zondunun kəşfi, əgər Marsda həyat varsa, onun izlərini axtarmaq üçün istiqamət verə bilər. Professor Manka vurğulayır: "Maye su olmadan həyat mövcud deyil. Əgər Marsda yaşanabilir mühitlər varsa, onlar səthdən çox dərinlikdə ola bilər.