Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (MIT) mütəxəssisləri neyron interfeysli bionik protezlərin yaradılması texnologiyasını hazırlayıblar.

Finss.az xəbər verir ki, MIT biofiziki Hugh Herr-ə görə, amputasiya edilənlər adətən protezləri bədən hissələri ilə əlaqələndirməyə başlamırlar. Bu, insanın bunu sağlam bir üzv kimi hiss etməməsi ilə bağlıdır. Mütəxəssislər neyron interfeysi dəstəkləyən bionik protez yaradıblar. Alimlərin təklif etdiyi əməliyyat iki mərhələdə baş verir. Amputasiyadan dərhal sonra protez ayaq biləyi və baldır əzələlərinə bağlanır. İkinci mərhələdə xəstəyə beyindən məlumatları protezə ötürən implant quraşdırılır. Bu, adi hərəkətlər - məsələn, pilləkənlərə qalxmaq barədə düşünmədən protez üzvü sözün həqiqi mənasında düşüncə gücü ilə idarə etməyə imkan verir.

Mütəxəssislər protez taxanlar və implantla protez taxan insanlarla testlər aparıblar. Məlum olub ki, çiplənmiş xəstələr 41 faiz daha sürətli yeriyə, maili səthlərə və pillələrə qalxa biliblər. Onlar protezi bədənlərinin bir parçası kimi hiss etdiklərini də etiraf ediblər.

Əməliyyat amputasiya zamanı və ya illər sonra edilə bilər, lakin MIT mühəndisləri və həkimlərinə görə, hər xəstə üçün eyni dərəcədə yaxşı işləməyəcək. Həmçinin, illər keçdikcə bir insanın yuxarı bud əzələləri atrofiyaya uğraya bilər.

Case Western Reserve Universitetinin biotibbi mühəndisi Həmid Çarxkar həmkarlarının yanaşmasını çox üzvi adlandırıb. "Əzalarımız sümüklər, əzələlər və sinirlər vasitəsilə bədənimizlə ayrılmaz şəkildə bağlıdır" deyən Çarxkar qeyd etdi ki, bir insan protezi bədənin bir hissəsi kimi qəbul edə bilər və etməlidir.

Kaira Agayeva 

Finss.az